Nöbetçi Eczaneler
Milyonlarca insanın yaşadığı uyku sorunları hakkında önemli uyarılarda bulunan Prof. Dr. Belma Doğan Güngen, doğru bilinen yanlışları tek tek açıkladı. Uykusuzlukla mücadele yöntemlerini paylaşan Güngen, uzun süreli uykusuzluğun hangi hastalıklara yol açabileceğini de anlattı. İşte detaylar…
Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Belma Doğan Güngen, uyku sorunlarıyla başa çıkma yöntemleri ve sağlıklı bir uyku düzeni oluşturmanın önemi üzerine kritik açıklamalarda bulundu.
Sağlıklı yaşamın temel taşlarından biri olan uykunun önemine vurgu yapan Prof. Dr. Güngen, “Uyku, sağlıklı yaşlanmada hayati bir rol oynar. Psikolojik sağlık, hafıza sistemleri, iç organların işleyişi ve hareket kabiliyeti gibi birçok sistemi etkiler. Yenidoğan bebekler günde 14-16 saat uyurken, yetişkinler için ideal uyku süresi 7-9 saat arasıdır. İleri yaşlarda bu süre 6 saate kadar düşebilir. Uykusuzluk kadar uyku kalitesi de çok önemlidir. Özellikle 23.00-03.00 saatleri arasında uyumak büyük önem taşır” dedi.
UYKUSUZLUK HANGİ HASTALIKLARA YOL AÇAR?
Prof. Dr. Güngen, uykunun faydalarını şu şekilde sıraladı: “Uyku, beyin sağlığını koruyarak metabolik atıkların temizlenmesine yardımcı olur. Demans ve Alzheimer gibi hastalıklarda rol oynayan beta amiloid proteinleri dahil birçok zararlı atığın atılmasını sağlar. Hafızayı güçlendirir, öğrenilen bilgilerin kalıcı hale gelmesini sağlar. Hormon dengesini korur, cinsellikten mutluluğa kadar birçok hormonun düzenlenmesine katkıda bulunur. Gençlik dokularının korunmasında ve kilo kontrolünde de uyku önemli bir etkendir. Ayrıca bağışıklık sistemini güçlendirir.”
Uykusuzluğun olumsuz etkilerine dikkat çeken Prof. Dr. Güngen, “Kısa süreli uykusuzluk yorgunluk, depresyon, stres ve baş ağrısına neden olurken, uzun süreli uykusuzluk kalp-damar hastalıkları, demans, obezite, sindirim sistemi bozuklukları, anksiyete bozukluğu ve diyabet gibi ciddi kronik hastalıklara yol açabilir. Kanserden korunmada da uyku büyük önem taşır” ifadelerini kullandı.
Sağlıklı bir uyku düzeni için dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle sıraladı…
– Işık ve gürültüyü en aza indirin.
– Elektronik cihazları yatak odasından çıkarın.
– Odayı havalandırın.
– Yatmadan önce ağır yemeklerden kaçının.
– Yatakta geçirilen süreyi sınırlayın, sadece uykulu hissettiğinizde yatağa gidin.
– Düzenli ve sabit bir zamanda uyanın.
– Gevşeme terapileri uygulayın.
– Saat 17.00’den sonra kafein içeren gıdalardan kaçının.
– Uyku öncesi alkol, sigara ve ağır yemeklerden uzak durun.
– Gündüz uykusundan kaçının.
– Düzenli hafif-orta düzeyde egzersiz yapın.
– Yoğun egzersizlerden kaçının.
– Yatağı sadece uyku için kullanın, diğer aktiviteler için kullanmayın.
Uykusuzluğa neden olan etkenlere de değinen Prof. Dr. Güngen, “Genetik faktörler, stres, kronik hastalıklar ve bazı vitamin-mineral eksiklikleri uykusuzlukta etkili. Akut uykusuzluk genellikle stresle tetiklenir ve stres kaynağı ortadan kalktığında sona erer. Ancak kronik uykusuzluk (3-6 ay süren) ciddi sağlık sorunları ile ilişkilidir ve nüfusun yüzde 5-10’unu etkiler” dedi.
Prof. Dr. Güngen, “’Bana 3 saat uyku yetiyor’ düşüncesi yanlıştır. Ortalama 7-9 saat uyumak gerekli. 23.00-03.00 saatleri arasında uyumak melatonin salgısı açısından çok önemli. ‘Benim uykusuzluğum çözülmez’ demek yerine terapi ve medikal tedaviye devam edilmeli. Karanlıkta uyumak melatonin salgısı için önem arz eder. Ekran ışığından uzak durarak uyumalıyız” şeklinde konuştu.